ยามุ่งเป้า ทางเลือกใหม่ในการรักษาโรคมะเร็ง
มะเร็ง โรคร้ายแรงที่ใคร ๆ ต่างก็เกรงกลัว และหวังว่าจะไม่เกิดขึ้นกับตน ในปัจจุบันที่วิทยาศาสตร์ทางการแพทย์มีการพัฒนามากยิ่งขึ้น ทำให้การทำการรักษามะเร็งทั้งเรื่องของกระบวนการ และตัวยาที่ใช้ก็มีการพัฒนามากยิ่งขึ้น เพื่อให้การรักษาเพื่อลดสถิติการเสียชีวิตโรคมะเร็งนั้นเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ยามุ่งเป้า ก็เป็นหนึ่งในผลผลิตทางการแพทย์ที่ได้รับการวิจัย และพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้การรักษาผู้ป่วยมะเร็งนั้นสามารถเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
มะเร็ง เกิดขึ้นได้ในส่วนไหนของร่างกายบ้าง
มะเร็ง คือโรคที่เกิดจากการที่ร่างกายมีเซลล์ที่ผิดปกติ เป็นโรคที่สามารถพบได้ในคนทุกช่วงวัย ตั้งแต่แรกเกิดไปจนวัยชรา เซลล์ที่ผิดปกติเหล่านี้มีการเจริญเติบโตที่ค่อนข้างไวทำให้เกิดการลุกลาม และเกิดความผิดปกติในร่างกายส่วนที่มีเซลล์ผิดปกตินั้นอยู่ จึงเรียกได้ว่าคนเราสามารถเป็นมะเร็งได้ในทุกส่วนของร่างกาย
แต่ถึงกระนั้นอัตราการเกิดมะเร็งชนิดต่าง ๆ ในชาย และหญิงก็มีความแตกต่างกันอยู่บ้าง ด้วยการทำงานของอวัยวะบางอย่างที่แตกต่างกัน สำหรับมะเร็งที่พบได้บ่อยในเพศชายนั้นก็ได้แก่ มะเร็งตับ มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งต่อมน้ำเหลือง และในเพศหญิงนั้นได้แก่ มะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก มะเร็งตับ มะเร็งรังไข่ เป็นต้น
นอกจากนี้แล้วก็ยังมีมะเร็งชนิดอื่น ๆ อีก เช่น มะเร็งผิวหนัง มะเร็งต่อมไทรอยด์ มะเร็งเม็ดเลือดขาว มะเร็งช่องปาก มะเร็งหลอดอาหาร มะเร็งกระเพาะอาหาร มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ เป็นต้น เพราะร่างกายของคนเรานั้นประกอบไปด้วยเซลล์ต่าง ๆ มากมาย ทำให้เราไม่สามารถรู้ได้เลยว่าจะมีเซลล์ไหนในร่างกายของเราที่เกิดความผิดปกติขึ้นมาได้บ้าง แต่ทางที่ดีถ้าป้องกันได้ก็ควรหลีกเลี่ยงประเภทอาหารที่มะเร็งชอบเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคนี้ให้ได้มากที่สุด
เราสามารถที่จะแบ่งกลุ่มการเกิดมะเร็งออกได้ 5 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ
- Carcinoma มะเร็งที่กำเนิดมาจากเยื่อบุอวัยวะ
- Sarcoma มะเร็งที่กำเนิดมาจากกระดูก ไขมัน กล้ามเนื้อ เส้นเลือด
- Leukemia มะเร็งที่กำเนิดมาจากเซลล์เม็ดเลือด
- Lymphoma and Myeloma มะเร็งที่มีจุดกำเนิดมาจากเซลล์จากระบบภูมิคุ้มกัน (ภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติ)
- Central Nervous System Cancers มะเร็งระบบสมอง และไขสันหลัง
ยามุ่งเป้า คืออะไร? และมีหลักการทำงานอย่างไร
ยามุ่งเป้าหรือชื่อภาษาอังกฤษคือ Targeted Therapy มีความสามารถในการรักษามะเร็งที่จำเพาะเจาะจงมากยิ่งขึ้น แตกต่างจากการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด หรือที่เราคุ้นหูกันดีในชื่อคีโม ที่จะทำการรักษาแบบกระจายไปทั่วร่างกาย ไม่มุ่งไปที่มะเร็งโดยตรง ยาถูกพัฒนาขึ้นมาด้วยวิวัฒนาการทางการแพทย์ที่มีความก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น ทำให้สามารถที่จะมุ่งเน้นการทำลายเซลล์มะเร็งลงได้ด้วยการรักษาที่เฉพาะเจาะจงมากยิ่งขึ้นนั่นเอง เนื่องจากการทำเคมีบำบัด หรือคีโมนั้นมีผลกระทบต่อเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายมากกว่า ในขณะที่ยามุ่งไปที่การกำจัดเซลล์มะเร็ง และส่งผลต่อเซลล์อื่น ๆ ในร่างกายน้อยมาก
ยาชนิดนี้มีความสารถในการกำจัดเซลล์มะเร็ง และจับสัญญาณโมเลกุลของเซลล์ที่อาจกลายเป็นเซลล์มะเร็งได้ยาก็จะเข้าไปทำการกำจัดเซลล์นั้นก่อนจะจะกลายเป็นเซลล์มะเร็ง
การจะใช้ยาในการรักษามะเร็งนั้นจะต้องผ่านการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์อย่างถี่ถ้วน ซึ่งถึงแม้ยาจะดูเหมือนทำการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพเพียงพอแล้ว แต่ในมะเร็งบางชนิด หรือในกรณีที่ผู้ป่วยต้องการการรักษาที่เข้มข้นมากยิ่งขึ้นยาชนิดนี้ออย่างเดียวก็อาจไม่พอ อาจต้องใช้ยาควบคู่ไปกับการทำเคมีบำบัด (คีโม) หรือการทำรังสีรักษา (ฉายแสง) การใช้ยามุ่งเป้าในผู้ป่วยมะเร็งนั้นสามารถทำได้สองทางคือ การรับประทานยาแบบเม็ดพร้อมทาน หรือการให้ตัวยาทางเส้นเลือดเช่นเดียวกันกับการทำเคมีบำบัด
ยามุ่งเป้าจะสามารถใช้ได้ผลดีที่สุดต่อเซลล์ หรือเนื้อเยื่อที่ตรงกับชนิดของยา ดังนั้นการจะทำการรักษาด้วยยาชนิดนี้นั้นจึงจำเป็นต้องทำการตรวจชิ้นเนื้อมะเร็งของผู้ป่วยก่อน เพื่อที่จะจัดยาให้ตรงกับชนิดของมะเร็ง หรือให้ตรงกับเป้าที่ต้องการกำจัดได้
ผลข้างเคียงของการใช้ยามุ่งเป้า
เชื่อว่าหลายคนมีภาพจำของผู้ป่วยมะเร็งที่จะต้องผมออกจนหมด ซึ่งสาเหตุที่แท้จริงแล้วนั้นการที่ผู้ป่วยมะเร็งผมร่วง ผิวหนังมีรอยไหม้คล้ำ หรือการคลื่นไส้อาเจียน ทั้งหมดนี้เป็นผลข้างเคียงจากการทำเคมีบำบัดโดยทั้งสิ้น ซึ่งยาชนิดนี้นั้นเป็นตัวยาที่จะช่วยให้ผู้ป่วยมะเร็งไม่ต้องทุกข์ทรมานกับผลข้างเคียงมากนัก กล่าวคือ ยามุ่งเป้าเป็นยาที่มีผลข้างเคียงน้อยกว่าการทำเคมีบำบัดนั่นเอง โดยผลข้างเคียงที่สามารถเกิดขึ้นได้จากยามุ่งเป้านั้นก็ได้แก่
- อาการอ่อนเพลีย รู้สึกเหนื่อย
- คลื่นไส้ ท้องเสีย
- เบื่ออาหาร
- มีอาการทางผิวหนังเช่นผื่น ลมพิษ ผิวอักเสบ
- ความแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
- ความดันโลหิตสูง
- ตับทำงานผิดปกติ
ถึงแม้ว่าผลข้างเคียงเหล่านี้จะดูมีความรุนแรงอยู่บ้าง แต่ก็ยังน้อยกว่าผลข้างเคียงจากการทำเคมีบำบัด และยังเป็นผลข้างเคียงที่สามารถแก้ไขได้มะเร็งคือโรคร้ายที่เราต่างก็ไม่อยากเป็น และไม่อยากให้คนในครอบครัว หรือคนที่เรารักต้องเผชิญกับโรคร้ายชนิดนี้ยามุ่งเป้า เข้ามาเป็นอีกทางเลือกหนึ่งให้กับผู้ป่วยมะเร็งที่ไม่สามารถหนีจากโรคร้ายชนิดนี้ได้ โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีความกังวลเรื่องผลข้างเคียงต่าง ๆ ที่มาจากการใช้ยาในการรักษามะเร็ง ยามุ้งเป้าจึงได้เข้ามาเป็นตัวช่วยที่อาจจะช่วยปลอบประโลมผู้ป่วยมะเร็งให้หายกังวลใจลงได้บ้าง
อ้างอิงจาก
- ความรู้โรคมะเร็ง. https://www.wattanosothcancerhospital.com/all-about-cancer/general-information-about-cancer
- ยามุ่งเป้า ทางเลือกใหม่ของการรักษามะเร็ง. https://www.gj.mahidol.ac.th/main/knowledge-2/targeted-therapy/